სანამ პროფესიას აირჩევ...

პროფესიის არჩევა შესაძლოა ერთერთ სტრესულ გამოცდილებად განვიხილოთ ცხოვრების მანძილზე. საშუალო სკოლის დასრულების შემდეგ თითქოს, ვდგებით მნიშვნელოვანი გადაწყვეტილების წინაშე, თუ რა მიმართულებით გავაგრძელებთ კარიერას და რა პროფესიას დავუთმობთ ჩვენს დროს და რესურსებს. საკუთარი ინტერესების, ახალი უნარების და გატაცებების აღმოჩენა ცოცხალი პროცესია და დროთა განმავლობაში გარემოებებთან ერთად იცვლება და არასდროსაა გვიანი. მთავარია არ გაჩერდე და ეძიო. და კიდევ, საჭირო შეკითხვები დაუსვა საკუთარ თავს ყოველ ჯერზე, სანამ პროფესიას აირჩევ:

1.    რა ინტერესები და უნარები გაქვს?

როდესაც ახალი საქმისთვის გადაწყვეტ ხელის მოკიდებას, მთავარია, რომ ის გაინტერესებდეს და შენი სურვილით აკეთებდე ამას. როდესაც ვალდებულება უფრო მეტია, ვიდრე ნება, ინტერესი ნელ-ნელა იკლებს და სტრესი მატულობს. შესაბამისად, მთავარია არ მოქმედებდე შენი ინტერესების საწინააღმდეგოდ. დაფიქრდი, რისი კეთება გსიამოვნებს, რა არის შენი ჰობი, რა აქტივობების კეთება გიქმნის კომფორტს და რა სფეროში გაქვს გამოხატული ინტერესი. ასევე, მნიშვნელოვანია საკუთარი უნარების ობიექტურად შეფასებაც, ვინაიდან ნებისმიერი ახალი საქმის შესწავლა პასუხისმგებლობასთან არის დაკავშირებული, უპირველეს ყოვლისა, უნდა განვსაზღვროთ გვაქვს თუ არა საკმარისი უნარები ამა თუ იმ საქმის შესასრულებლად. შესაბამისად, შესაძლოა პირველი ნაბიჯი სწორედ უნარების გაუმჯობესებაზე მუშაობა იყოს, ხოლო შემდეგი - საქმეზე უფრო თავდაჯერებულად გადასვლა.

2.    რა არის შენი გამორჩეული და ძლიერი მხარე?

როგორც წესი, სუსტ და ძლიერ მხარეებზე მახვილდება ხოლმე ყურადღება, მაგრამ როდესაც სიახლესთან შეჭიდებას გეგმავ, ჯობს ყურადღება ძლიერ მხარეებზე გაამახვილო და ყოველთვის გახსოვდეს, რომ ყველა ადამიანი გამორჩეულია ბავშვობიდანვე, უბრალოდ ზოგი ამაზე მეტ ყურადღებას ამახვილებს, ზოგი - ნაკლებს. გაიხსენე, რაზე გეუბნებოდნენ დაწყებითი სკოლის მასწავლებლები, რომ კარგად გამოგდიოდა, მაღალ კლასებში რით იყავი გამორჩეული თანაკლასელებისგან. ამ მაგალითებს მხოლოდ სასწავლო პროცესიდან ნუ გაიხსენებ, ცხოვრებისეული გამოცდილებაც მიუმატე, რაშია შენი ის სიძლიერე, რომლითაც პრობლემებს უმკლავდები? კონცენტრირდი შენს ძლიერ მხარეებზე და იფიქრე, როგორ გამოიყენებ ამას ახალ საქმეში ან ახალ პროფესიაში.

3.    რა თვისებები და ღირებულებები გაქვს?

ხასიათიც ერთერთი გადამწყვეტი ფაქტორია პროფესიის არჩევისას, ზოგ პროფესიას შესაბამისი ხასიათიც სჭირდება, თუმცა ეს, რა თქმა უნდა, არ ნიშნავს, რომ ხასიათის გამო საოცნებო პროფესიაზე უარი უნდა თქვა, უბრალოდ მოიკვლიე როგორი თვისებების მქონე ადამიანები არიან წარმატებულები ამა თუ იმ სფეროში და იმუშავე საკუთარ თავზე, დასწავლით გამოიმუშავო ესა თუ ის თვისება, რაც გამოგადგება სასურველ პროფესიაში. განსაზღვრე შენთვის მნიშვნელოვანი ღირებულებები, რა არის შენთვის პრიორიტეტი - მაღალი შემოსავალი, სოციალური სამართლიანობა, work-life ბალანსი თუ სხვა. შენი ღირებულებების გააზრება დაგეხმარება გადაწყვეტილების მიღებაში, თუ რა მიმართულებით წაიყვანო შენი კარიერა, რომელი პროფესია რას მოგცემს და რის სანაცვლოდ.

4.      შერჩეული პროფესიით ადვილად დასაქმდები?

ზოგიერთი პროფესია საინტერესოდ გამოიყურება მანამ, სანამ ენთუზიასტი ხარ და მხოლოდ ინტერესისთვის სწავლობ. მნიშვნელოვანია, რომ მოიკვლიო რამდენად მოთხოვნადია ესა თუ ის პროფესია ბაზარზე, რამდენად მარტივად იშოვი სამსახურს და შესაბამისი ანაზღაურება თუ გექნება. არის შემთხვევები, როდესაც ჰობსა და სამსახურს შორის ზღვარი იშლება და შენი ჰობი შენივე შემოსავლის წყარო ხდება, რაშიც ერთი შეხედვით ცუდი არაფერია, თუმცა სამსახურისგან მიღებულ სოციალიზაციას ვერ ანაცვლებს, ჰობს კი ვალდებულებად აქცევს.

პროფესია არ არის განაჩენი, მისი შეცვლა ნებისმიერ დროს შეიძლება, ინტერესების გათვალისწინებითაც და ასევე, მოთხოვნიდან გამომდინარეც. ბაზარზე ჩნდება ახალი პროფესიები, რომლებიც მაგალითად წინა საუკუნის ბოლოს არც კი არსებობდა. შესაძლებელი ხდება რამდენიმე პროფესიის ერთად დაუფლება, შეთავსება, ფრილანსინგი, დისტანციურად მუშაობა სხვა ქვეყანაშიც კი. ადამიანის ინტერესები ამოუწურავია, მთავარია გამბედაობა და ნაბიჯების გადადგმა, ზემოთ მონიშნულ შეკითხვებზე პასუხის გაცემა და საკუთარი უნარების გაუმჯობესება. ახალი პროფესიის დაუფლებით და მისი შესწავლით უფრო თავდაჯერებულად შეძლებთ, რომ სფეროში არსებული ვაკანსიებისთვის შესაფერისი კანდიდატი აღმოჩნდეთ.