გასული კვირის მთავარი ფინანსური სიახლეები

271

08.07.2022 19:03:30

გასული კვირის მთავარი ფინანსური სიახლეები

1. საქართველოში მიკრობანკები გაჩნდება

2. “საქართველოს ბანკმა” 16.2 მილიონი დოლარის ევროობლიგაციები გამოისყიდა

3. ფინანსთა სამინისტრომ 100 მლნ ლარის ფასიანი ქაღალდები გამოუშვა

4. მაისში საპროცენტო განაკვეთები გაიზარდა

5. ევრო გაუფასურების 20 წლიან მაქსიმუმზეა

6. კრიპტო ბაზარზე არსებული მდგომარეობის ფონზე ორი კომპანია გაკოტრდა

1. მაისში საპროცენტო განაკვეთები გაიზარდა

ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული მონაცემების მიხედვით, მიმდინარე წლის მაისში სესხების საშუალო შეწონილი საპროცენტო განაკვეთები წინა თვესთან შედარებით 0.5 პპ-ით გაიზარდა და 13.2% შეადგინა. ეროვნული ვალუტით სესხებზე საშუალო შეწონილი წლიური საპროცენტო განაკვეთი 0.1 პპ-ით გაიზარდა და 16.8% შეადგინა, ხოლო უცხოური ვალუტით გაცემულ კრედიტებზე - 0.3 პპ-ით, 6.8% -მდე გაიზარდა. გარდა ამისა, საპროცენტო განაკვეთი გაზრდილია უცხოური ვალუტით გაცემულ სესხებზეც. კერძოდ, უცხოური ვალუტით გაცემულ სესხებზე, წინა თვესთან შედარებით, იურიდიული პირების სესხების საპროცენტო განაკვეთები 0.4 პპ-ით 7.0%-მდე, ხოლო იპოთეკური სესხების - 0.3 პპ-ით 5.9%-მდე გაიზარდა.

უნდა აღინიშნოს, რომ საპროცენტო განაკვეთების ზრდის პარალელურად ასევე მოიმატა გაცემული სესხების მოცულობამაც. 2022 წლის მაისში, გაცვლითი კურსის ეფექტის გამორიცხვით, სესხები წლიურად 18.1%-ით გაიზარდა და 43.1 მლრდ ლარი შეადგინა.

ქვეყნის ცენტრალური ბანკის ცნობით, სესხების ზრდა მეტწილად ლარით დაკრედიტების ზრდამ განაპირობა. ლარით დაკრედიტება წლიურად 21.8%-ით გაიზარდა და მთლიანი სესხების ზრდაში 9.9 პ.პ წვლილი შეიტანა.

2. საქართველოში მიკრობანკები გაჩნდება

ქვეყანაში ახალი საფინანსო ინსტიტუტები - მიკრობანკები გაჩნდება. ახალი კანონპროექტი, ფინანსთა სამინისტროში ეროვნულ ბანკთან ერთად შემუშავდა. საუბარია მიკრობანკების საქმიანობის შესახებ ახალ კანონზე, რომელიც ახალი საფინანსო ინსტიტუტების გაჩენას ითვალისწინებს ქვეყანაში. ეს მიკრობანკები იქნებიან საბანკო სფეროს შემადგენელი ნაწილი, რომელსაც ზედამხედველობას სრულად გაუწევს საქართველოს ეროვნული ბანკი. თუმცა, მათ ექნებათ შედარებით განსხვავებული რეგულირების ჩარჩო. მაგალითისთვის, მიკრო ბანკებს ექნებათ საზედამხედველო კაპიტალის მინიმალური ოდენობა, კერძოთ, თუ ბანკების შემთხვევაში არის 50 მილიონი ლარი, ხოლო მიკროსაფინანსო კომპანიების შემთხვევაში არის ერთი მილიონი ლარი, მიკრობანკის შემთხვევაში ეს იქნება 10 მილიონი ლარი. ასევე, სხვადასხვა საზედამხედველო ფუნქციები იქნება შედარებით გამარტივებული, ვიდრე ეს ბანკებს აქვთ. დაფინანსების ძირითადი სეგმენტი კი არის მცირე მეწარმეები და სოფლის მეურნეობა.

3. “საქართველოს ბანკმა” 16.2 მილიონი დოლარის ევროობლიგაციები გამოისყიდა

Bank of Georgia Group-ის მიერ გავრცელებული ინფორმაციიდან ირკვევა, რომ კომერციულმა ბანკმა მის მიერ გამოშვებული ევროობლიგაციების გარკვეული ნაწილი გამოისყიდა. უფრო კონკრეტულად, „საქართველოს ბანკმა“ 16.2 მლნ დოლარის ოდენობის ევროობლიგაცია გამოისყიდა, რაც სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ იმას ნიშნავს, რომ ბანკის მიერ გამოშვებული მთლიანი ობლიგაციების 29.5% უკვე გამოსყიდულია. თანხობრივად ეს მაჩვენებელი 103.3 მლნ აშშ დოლარს შეადგენს.

აქვე იმასაც შეგახსენებთ, რომ „საქართველოს ბანკმა“ 2016 წელს 350 მლნ დოლარის ევროობლიგაციები გამოუშვა, რომლის დაფარვის თარიღი 2023 წელია.

4. ფინანსთა სამინისტრომ 100 მლნ ლარის ფასიანი ქაღალდები გამოუშვა

ერთ კვირაში მთავრობამ 100 მილიონი ლარის სახელმწიფო ფასიანი ქაღალდები განათავსა, რაც სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ ნიშნავს იმას, რომ ხელისფულებამ 100 მლნ ლარის შიდა ვალი აიღო. უფრო კონკრეტულად, ფინანსთა სამინისტროს სახაზინო ობლიგაციების აუქციონზე 80 000 000 ლარის ნომინალური ღირებულების 2-წლიანი ვადიანობის ფასიანი ქაღალდები გაიყიდა, საშუალო შეწონილმა საპროცენტო განაკვეთმა კი 10.077% შეადგინა. დანარჩენი 20 მილიონი კი მთავრობამ სახაზინო ვალდებულებების განთავსებით ისესხა, კერძოდ, ფინანსთა სამინისტროს სახაზინო ვალდებულებების აუქციონზე 20 000 000 ლარის ნომინალური ღირებულების 182-დღიანი ვადიანობის ფასიანი ქაღალდები გაიყიდა. საშუალო შეწონილმა გაცვლითმა კურსმა 10.523% შეადგინა.

5. ევრო გაუფასურების 20 წლიან მაქსიმუმზეა

1 კვირის განმავლობაში ევროკავშირის ვალუტა ამერიკული დოლარის მიმართ მკვეთრად უფასურდება და მისი კურსი 20-წლიან მინიმუმზეა. არსებული მდგომარეობით, ერთი ევროთი დაახლოებით 1.015 დოლარის ყიდვაა შესაძლებელი. სააგენტო ბლუმბერგის ცნობით, ევროს გაუფასურებას მსოფლიოში რეცესიის მოლოდინი, ინფლაცია, გაზის ფასების ზრდა და ომის გაჭიანურება განაპირობებს. გაფიცვებმა ნორვეგიაში და რუსეთიდან მიწოდების შეწყვეტის საფრთხემ ევროზე ნეგატიურად იმოქმედა. წლის დასაწყისიდან დღემდე ვალუტა 9%-ითაა გაუფასურებული. ამასთან, მიუხედავად იმისა, რომ ევროპის ცენტრალურმა ბანკმა მონეტარული პოლიტიკა გაამკაცრა(ძვირი ფული), ფაქტია, რომ ევრო არა თუ მყარდება, არამედ უფასურდება. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი ცხადია დოლარის საერთაშორისო გამყარებაა. ამერიკული დოლარის ინდექსი, 2002 წლის მერე ყველაზე მაღალ ნიშნულზეა გაზრდილი. ექსპერტები ვარაუდობენ იმასაც, რომ დოლარსა და ევროს შორის პარიტეტის მიღწევა(როდესაც 1 ევრო = 1 აშშ დოლარს) უბრალოდ დროის ამბავია.

6. კრიპტო ბაზარზე არსებული მდგომარეობის ფონზე ორი კომპანია გაკოტრდა

კრიპტო ბირჟაზე არსებული აჟიოტაჟის ფონზე მიმდინარე კვირაში ორი კომპანია გაკოტრდა, მათ შორისაა, სინგაპურში დაფუძნებული ჰეჯ-ფონდი - Three Arrows Capital, რომელსაც ციფრულ აქტივებში 670 მლნ აშშ დოლარის ინვესტიცია ჰქონდა განხორციელებული. თუმცა ბიტკოინისა და სხვა კრიპტოვალუტების მკვეთრმა გაუფასურებამ ჰეჯ-ფონდის შემოსავლიანობა მნიშვნელოვნად შეამცირა, რის გამოც კომპანიამ ვერ შეძლო თანხის მოზიდვა და ვალის დაფარვა. მეორე კომპანია კი Voyager Digital- ია, რომელიც პირველი კომპანიის გაკოტრებასაც უკავშირდება. უფრო კონკრეტულად, ის 670 მლნ აშშ დოლარი, რომელიც ჰეჯ-ფონდს ინვესტირებული ჰქონდა ციფრულ ვალუტებში, რეალურად იყო ნასესხები თანახა. მსესხებელი კი თავად Voyager Digital-ია. Reuters-ის ინფორმაციით, Voyager-ს არსებულ რეალობაში 1 მილიარდი აშშ დოლარის აქტივები გააჩნია. თუმცა მას პარალელურად 10 მილიარდი დოლარის ვალდებულებები აქვს, რისი მომსახურების რესურსიც კომპანიას არ გააჩნია.