შეძლებთ თუ ვერა სესხის აღებას, როდესაც „შავ სიაში“ ხართ?

საკრედიტო ისტორია აქვს ნებისმიერ ადამიანს, ვისაც ერთხელ მაინც უსარგებლია ფინანსური დაწესებულების პროდუქტებით. ეს შეიძლება იყოს ბანკი, მიკროსაფინანსო ორგანიზაცია ან ონლაინ სესხების გამცემი ორგანიზაცია.

მათი ფინანსური პროდუქტებით სარგებლობის ისტორია ქმნის საკრედიტო ისტორიას, რომლის შესახებაც ინფორმაცია „კრედიტინფო საქართველოს“ მონაცემთა ბაზაში ინახება. საკრედიტო საინფორმაციო ბიურო „კრედიტინფო საქართველო“ საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ რეგისტრირებული საკრედიტო-საინფორმაციო ბიუროა, რომელიც საკრედიტო ინფორმაციას აგროვებს და მას საკრედიტო თუ სხვა ტიპის ორგანიზაციებს აწოდებს. როგორი საკრედიტო ისტორია გაქვთ, დამოკიდებულია იმაზე, თუ როგორი გადამხდელი ხართ, დროულად დაფარეთ თუ არა ყველა ფინანსური ვალდებულება, გიფიქსირდებათ თუ არა ვადაგადაცილება. თუ გადახდის დროს დაგვიანებები გაქვთ, მაშინ თქვენ ცუდ გადამხდელად ითვლებით და შესაბამისად, „შავ სიაშიც“ ხართ.

„შავი სია“ ოფიციალური ტერმინი არ არის. შავ სიაში ყოფნა ნიშნავს მდგომარეობას, როდესაც საკრედიტო ისტორია არის ნეგატიური. თუ ადამიანი გადახდებს აგვიანებს და დავალიანება ერიცხება, რომელსაც არ იხდის, ავტომატურად ხვდება ნეგატიურ ბაზაში. სწორედ ამიტომ, როდესაც მას განმეორებით დასჭირდება სესხი, საკრედიტო ბარათი ან განვადება, ფინანსური ორგანიზაცია უარს ეტყვის.

„კრედიტიფო საქართველოს“ ბაზაში მონაცემებს თავისი ხანდაზმულობის ვადაც აქვს. ორგანიზაციაში განმარტავენ, რომ თუ კლიენტს აქვს მიმდინარე ვადაგადაცილებული დავალიანება, რომლის გადახდა დააგვიანა 30 დღეზე მეტით, მაშინ მას ენიჭება ნეგატიური სტატუსი „არის ნეგატიური“ და სანამ პირი არ გადაიხდის ვადაგადაცილებულ დავალიანებას, მანამდე ექნება აღნიშნული სტატუსი. თუ პირმა გადაიხადა ვადაგადაცილებული დავალიანება, გადახდისთანავე „არის ნეგატიური“ სტატუსის შეცვლა ხდება ახალი „იყო ნეგატიური“ სტატუსით, რომელიც მიუთითებს, რომ კლიენტს ამჟამად მიმდინარე ვადაგადაცილებული დავალიანება არ აქვს, თუმცა წარსულში ის ნეგატიური სტატუსის მატარებელი იყო. სტატუსი „იყო ნეგატიური“ მუდმივად რჩება სესხზე, სანამ აღნიშნული სესხი ბაზაში იარსებებს. სესხის დაფარვიდან 5 წლის შემდეგ, „იყო ნეგატიური“ სტატუსის მატარებელი სესხი ფიზიკურად იშლება ბაზიდან.

ნეგატიურისგან განსხვავებით, პოზიტიური ჩანაწერი ბაზაში 7 წლის განმავლობაში ინახება.

როგორც უკვე აღვნიშნეთ, ნეგატიური ჩანაწერის არსებობის ანუ „შავ სიაში“ ყოფნის დროს მომხმარებლებს ფინანსური პროდუქტებით სარგებლობა ეკრძალებათ. მარტივად რომ ვთქვათ, ისინი სესხის აღებას ვერ შეძლებენ. თუმცა არსებობს ერთი ხრიკი, რომლის საშუალებითაც მომხმარებელს შეუძლია ბანკი მის კეთილსინდისიერებაში დაარწმუნოს. მან უნდა მიიღოს რამდენიმე პატარა სესხი ან განვადება, ისარგებლოს პატარა მოცულობის საკრედიტო ბარათით და გადახდების პოზიტიური ისტორია შეიქმნას. მათი დაფარვის შემდეგ უკვე შეიძლება მომხმარებელიცა და ფინანსური ორგანიზაციასაც დიდი სესხით სარგებლობაზე დაფიქრდეს.

ცნობისთვის, მომხმარებლებს საკუთარი საკრედიტო ისტორიისა და „შავ სიაში“ ყოფნის შესახებ ინფორმაციის მიღების შესაძლებლობა აქვთ. თითოეულ ადამიანს წელიწადში ერთხელ, „კრედიტინფო საქართველოს“ ოფისში მისვლისას საკუთარი საკრედიტო ისტორიის შესახებ მონაცემების გამოთხოვის უფლება უფასოდ აქვს.