სტილის შედარება: როგორ ავირჩიოთ ტრადიციული ქართული არქიტექტურა და თანამედროვე დიზაინი

საქართველოში, როგორც ყოფილი საბჭოთა კავშირის წევრ ქვეყანაში, მას შემდეგ, რაც კორპუსების მასობრივი მშენებლობა დაიწყო დიდ ქალაქებში, სულ რამდენიმე სახეობის პროექტის ბინები არსებობს. თითოეული მათგანი ერთი შეხედვით განსხვავდება ერთმანეთსგან, თუმცა მაინც აქვთ რაღაც საერთო, ეს იქნება წყობა, სტრუქტურა თუ სტილი.

ტრადიციული ქართული არქიტექტურა, თუ უფრო ძველ დროში გადავინაცვლებთ, საქართველოს კუთხეების მიხედვით განსხვავდებოდა და დღემდე შემორჩენილია ტრადიციული სახლები თითოეულ მხარეს. ამის მაგალითს ასევე თბილისის ეთნოგრაფიული მუზეუმიც გვინახავს, სადაც ტრადიციულად აშენებული სახლების ნიმუშები გვაქვს და მსურველებს შეუძლიათ კუთხეების მიხედვით დაათვალიერონ. რაც შეეხება კორპუსების ტიპის საცხოვრებლებს, რასაც საბჭოთა კავშირის გავლენით, თბილისში შევხვდებით, ე.წ. ქალაქური, ჩეხური და „ხრუშჩოვკის“ ტიპის პროექტები ჭარბობს უბნების მიხედვით. გარდა პროექტირებისა, საბჭოთა დროინდელი ბინები შიგთავსითა და ავეჯის სტილითაც ჰგავდა ერთმანეთს. მსგავსი დიზაინის საწოლები, ე.წ. „მისაღები ოთახის კედელი“, „ბუფეტი“, კუთხის ავეჯი და ა.შ, ამ და მსგავს ავეჯს შეიძლება 10-დან 8 ბინაში შეხვედროდით.

ასევე მოდაში იყო დიდი ზომის, მრავალსანთლიანი ბროლის ჭაღები, რაც ამ გადმოსახედიდან ისედაც დაბალ  ჭერს უფრო დაბალს აჩენდა. მინიმალისტური სტილი კი თითქმის სრულებით ამოღებული იყო „დღის წესრიგიდან“. შესაძლოა ითქვას, რომ რაც უფრო მეტი ავეჯი იდო სახლში, მით უფრო მდიდრულად წარმოაჩენდა ოჯახს.

საბჭოთა დროინდელი წყობის ბინებზე როდესაც ვსაუბრობთ, აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ქართულ ტრადიციებთან მას საერთო თითქმის არაფერი ჰქონია, მაგრამ საბჭოურმა გავლენამ თითქმის სრულად მოიცვა ის და დიზაინის უმრავლესობას სწორედ ამგვარი გადაწყვეტა წარმოადგენდა.

ასევე აღსანიშნავია ქალაქური დასახლებები ე.წ. „იტალიური ეზოების“ სახით, სადაც მრავალეროვანი სამეზობლო იყო და ძირითადად ძველ თბილისში და ჩუღურეთში კვლავ არის შემორჩენილი მსგავსი ტიპის ეზოები. ხშირ შემთხვევაში, ასეთი წყობის სახლები ვიტრაჟული ფანჯრებით, ხვეული კიბეებით, რამდენიმე მეზობლისთვის საერთო სამზარეულოებითა და საერთო სველი წერტილებითაა ცნობილი. მსგავსი ეზოები თბილისში მე-19 საუკუნიდან გაჩნდა და ევროპულ-თბილისური სინთეზის ფენომენი შეიქმნა.

რაც შეეხება დღესდღეობით ყველაზე პოპულარულ მიმდინარეობას, ყველასთვის ცნობილია, რომ ახალი კორპუსების მშენებლობა ელვის სისწრაფით მიმდინარეობს, ყველაზე მთავარი კი ამ პროექტებში კომფორტული, ყველა სივრცის ამთვისებელი და კომპაქტური ბინების შექმნაა. შიდა განაწილება კი ბინის მფლობელის გემოვნების საკითხია, ბოლო პერიოდში საკმაოდ პოპულარულია სკანდინავიური, მინიმალისტური სტილი, განსაკუთრებით პატარა ფართის მქონე ბინების შემთხვევაში ნათელი ფერები და დიდი ფანჯრები მის სივრცეს უფრო დიდს აჩენს. ავეჯი კი თანამედროვე დიზაინის მიხედვით, მაქსიმალურად კომფორტული და პრაქტიკული უნდა იყოს. შესაძლოა - მრავალფუნქციურიც. მაგალითად ავეჯის უმეტესობას უნდა ჰქონდეს სათავსოები, რაც დაგეხმარებათ ბევრი ნივთის მობილიზებაში და ადგილის დაზოგვაში.

ახალი სტილის დიზაინი უმეტესად სტუდიოს ტიპის ბინებს წარმოადგენს, სადაც ფერებითა და მასალებით არის დაყოფილი ერთმანეთისგან მისაღები და სამზარეულო სივრცე. აქცენტი გადატანილია სიმყუდროვეზე, განათებაზე, ძველებური საბჭოთა კავშირის დროინდელი ბინებისგან განსხვავებით, აქ ყველა ოთახს ბუნებრივი განათება აქვს და შესაბამისად, მარტივად შესაძლებელია განიავება, ჟანგბადისა და მზის სხივების შემოშვება.

ასევე თანამედროვე დიზაინში არც ისე იშვიათად შევხვდებით ბოლო დროს ბოჰო სტილს, რომელიც გულისხმობს საცხოვრებელ სივრცეში ფარდაგებს, სხვადასხვა ორნამენტებს, მცენარეებს, მყუდრო გარემოს. მსგავს ბინებში უფრო მეტად ორგანულ, ნატურალურ ელემენტებს შეხვდებით.

თუკი როგორც ზემოთ აღვნიშნეთ, საბჭოთა დროინდელ კორპუსში ან იტალიურ ეზოში ცხოვრობთ, რასაკვირველია, ეს არ არის გამოუვალი მდგომარეობა იმისთვის, რომ თანამედროვე დიზაინი ვერ შეიტანოთ თქვენს არსებულ გარემოში. რემონტისა და ავეჯის განახლების დახმარებით ყველაფერი შესაძლებელია, მთავარია თქვენი ხედვა, მონდომება და სტილის არჩევანი.