საინტერესო არქიტექტურული გადაწყვეტილებები: ყველაზე უნიკალური შენობები საქართველოში

ურბანული ლანდშაფტების მუდმივი განვითარების პირობებში უნიკალური არქიტექტურული შენობები ინოვაციებისა და კულტურული იდენტობის ღრმა ნიშნებია. უბრალო სტრუქტურების მიღმა, ეს ნაგებობები ქმნიან შემოქმედებითობის, ფუნქციონალურობისა და საზოგადოების პროგრესის ნარატივებს. ამ ბლოგში ჩვენ განვიხილავთ უნიკალური არქიტექტურული გადაწყვეტილებების მნიშვნელობას, ვიკვლევთ, თუ როგორ აყალიბებენ ისინი არა მხოლოდ ფიზიკურ გარემოს, არამედ ხდებიან საზოგადოების ხასიათის სიმბოლო. თანამედროვე საოცრებიდან დაწყებული ისტორიული ძვირფასი ქვებით დამთავრებული, თითოეული შენობა ასახავს ისტორიას, რომელიც ასახავს თავისი დროის ღირებულებებსა და მისწრაფებებს. წინამდებარე ბლოგში ჩვენ განვიხილავთ არქიტექტურულად უნიკალურ შენობებს საქართველოში

საქართველოს ბანკის სათავო ოფისი  — 1975 წელს აიგო არქიტექტორების, ზურაბ ჯალაღანიასა და გიორგი ჩახავას პროექტის მიერ. ნაგებობა გამოირჩევა პოსტკონსტრუქტივისტული მოდერნისტული სტილით. ამ მონუმენტური შენობას, ნიუ-იორკ ტაიმსმა უწოდა „დასავლეთისთვის მოულოდნელი აღმოჩენა, რომელმაც მრავალი სტანდარტული კლიშე დაამსხვრია გვიანდელ საბჭოთა არქიტექტურაზე“

საქართველოს ბანკის სათაო ოფისის შენობა არა მხოლოდ თბილისში ან საქართველოში, მსოფლიოშიც ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი არქიტექტურული ნამუშევარია, რომელსაც ბევრ პრესტიჟულ სასწავლებელში აცნობენ ამ პროფესიის სტუდენტებს.

ნაგებობა წარმოადგენს ურთიერთ გადამკვეთ პარალელეპიპედს, რომელიც ამოდის ერთმანეთისგან შორს მდგომ სამ ოთხკუთხა მოცულობაზე. შენობა მთლიანად იკავებს საკმაოდ ვრცელ ტერიტორიას, მეტად რელიეფურ სივრცეში. ფაქტობრივად მთაშია ჩაშენებული და აქცენტს აკეთებს საინჟინრო ტექნოლოგიების, არქიტექტურულ-გეომეტრიული ფორმებისა და ბუნების სინთეზზე

რადგან შენობა ისედაც ბუნებრივადაა დაყოფილი ბლოკებად, მასში ადვილად განთავსდა სხვადასხვა დეპარტამენტი. გარდა ამისა, მოეწყო ღია სივრცეები, მრავალფუნქციური საკონფერენციო დარბაზები, კაფეტერია და სპორტული დარბაზიც კი. ამასთან, კვლავაც შენარჩუნდა მწვანე საფარი.

ძველი სასტუმრო “ლონდონი”

კლასიცისტური სტილის შენობა,იმ დროისათვის საუკეთესო და ყველაზე პრესტიჟული სასტუმრო ლონდონი დღესაც კი რაღაც მისტიკური და პოეტური გარემოს მატარებელია. შენობა ახლანდელი ათონელის ქუჩის #31-ში მდებარეობს. ის ძმებმა ზუბალაშვილებმა ააშენეს. სასტუმრო 1875 წელს გაიხსნა და ერთ-ერთი პირველი შენობა იყო, სადაც ელექტროენერგია გაიყვანეს. 1896 წელს ის 28 ნომრისგან შედგებოდა, სადაც დღე-ღამეში ერთი ოთახის ფასი ერთიდან ათ მანეთამდე მერყეობდა. 1914 წელს სასტუმროს უკვე კიდევ ორი ნომერი მიემატა. სასტუმროს უამრავი გამოჩენილი ადამიანი სტუმრობდა. მათ შორის ცნობილი ნორვეგიელი მწერალი კნუტ ჰამსუნი,პეტრე ჩაიკოვსკი, ტერენტი გრანელი და სხვა მრავალი. აღსანიშნავია, რომ ილია ჭავჭავაძე სასტუმროს რესტორნის ხშირი სტუმარი იყო. „ლონდონის” შენობის ერთ-ერთი მთავარი ხიბლი მისი სადარბაზო და კიბეა. პირველი მსოფლიო ომის დროს მეცენატმა ძმებმა შენობა ლაზარეთს დაუთმეს, მაგრამ ომის დასრულების შემდეგ სასტუმროს ფუნქციონირება აღარ გაუგრძელებია. დღეს ყოფილი სასტუმროს შენობა თბილისში ჩამოსული ტურისტების ერთ-ერთი საყვარელი ადგილია.

დახრილი კოშკი

2010 წელს აშენებული დახრილი კოშკი,თანამედროვე თბილისის სიმბოლოდ იქცა. ნაგებობა ზღაპრიდან გადმოსულს ჰგავს, რომლის სულისჩამდგმელი რეჟისორი და მხატვარი რეზო გაბრიაძეა. კოშკის გვერდით კი მარიონეტების თეატრია, რომელიც 1981 წლიდან არსებობს. მის შემადგენელი რამდენიმე ასეული ფილა რეზო გაბრიაძემ საკუთარი ხელით დაამზადა და მოხატა. ყოველი საათის ბოლოს მოხატული კარებიდან გამოდის ანგელოზი და პატარა ჩაქუჩით ზარს რეკავს. დღეში ორჯერ კი, 12:00 საათსა და 19:00 საათზე, შესაძლებელია 5-წუთიანი თოჯინური წარმოდგენის ნახვა. წარმოდგენაზე დასწრება უფასოა და ის ცხოვრების მთავარი ეტაპების შესახებ მოგვითხრობს.

მაკდონალდსი ბათუმში

ქართველი არქიტექტორის, გიორგი ხმალაძის, დაპროექტებული ბათუმის მაკდონალდსის კომპლექსი გავლენიანი ინტერნეტგამოცემის,ArchDaily ArchDaily, მიერ 2014 წლის საუკეთესო შენობად დასახელდა. ArchDaily ერთერთი ყველაზე პოპულარული ინტერნეტპლატფორმაა პროფესიონალი და მომავალი არქიტექტორებისათვის და უბრალოდ არქიტექტურის და დიზაინის მოყვარულთათვის.

ბათუმის მაკდონალდსმა ArchDaily-ს გარდა, Architizer.com-ის 2014 წლის საუკეთესო კომერციულ დაწესებულებათა დიზაინის მქონე შენობებს შორისაც დაიმკვიდრა ადგილი. Architizer.com-ის კონკურსის შემთხვევაში გამაჯრვებულის გამოვლენაში ჩართული იყო სამასზე მეტი ჟიურის წევრი და ინტერნეტპორტალის ათასობით მომხმარებელი.

ArchDaily-ს შეფასებებში მთავარი ყურადღება სივრცის ეფექტიანად ათვისებასა და თანმდევ დიზაინერულ გადაწყვეტილებას ეთმობა. აღნიშნულია ის ფაქტიც, რომ სხვა მსგავსი ორსართულიანი დაწესებულებებისგან განსხვავებით, შენობის შიგნით მომხმარებელი პირდაპირ პირველიდან მეორე სართულზე არ ხვდება, არამედ გადის სექციებს, სადაც ასევე განთავსებულია მაგიდები და სკამები რესტორნის სტუმრებისათვის.

ყოფილი კინოთეატრი „აპოლო“

შენობა 1909 წელს აშენდა, რომელსაც საბჭოთა პერიოდში „ოქტომბერი“ ეწოდებოდა,ხოლო 1987 წელს რეკონსტრუქციის შემდეგ კინოთეატრი ხელახლა გაიხსნა და 1990 წლიდან მას დაუბრუნდა სახელი „აპოლო“. “აპოლო“ ასევე იყო პირველი ელექტროთეატრიც, მისი არქიტექტურა კი მოდერნის სტილს ეკუთვნის, რომელიც თავის მხრივ, მსოფლიოში მხოლოდ რამდენიმე კინოთეატრს ჰქონდა.შენობაში ორი ინოვაცია – არქიტექტურული სტილი და კინო ხვდებოდა ერთმანეთს.კინოთეატრი თითქმის 80 წლის განმავლობაში ფუნქციონირებდა, თუმცა 90-იან წლებში ფილმების ჩვენება შეწყდა. შენობა სამსართულიანია. აღმაშენებლის გამზირისა და ი. კარგარეთელის ქუჩის შესაყარისკენ იგი გუმბათიანი ცილინდრული მოცულობით არის მიმართული. ძირითად სამკაულს მოდერნის სტილისთვის დამახასიათებელი ნაძერწი გირლანდებისა და გვირგვინებისგან შემდგარი კომპოზიციები და სიმბოლური ფიგურული რელიეფები წარმოადგენს.