რემონტი ნაქირავებ ბინაში- სამართლებრივი შედეგები

თუკი ბინის დაქირავება ან გაქირავება გადაწყვიტეთ,  გვერდს ვერ აუვლით სახელმწიფოში მოქმედი კანონმდებლობის გავლენას თქვენს გეგმებსა და ქცევაზე. ბინის ქირავნობის საფუძველზე წარმოშობილ სამართლებრივ ურთიერთობებს საქართველოს სამოქალაქო კოდექსი აწესრიგებს. რა მოლოდინები უნდა გაგაჩნდეთ იმ შემთხვევაში თუკი გსურთ დაქირავებული/გაქირავებული ბინის გარემონტება ? ვის რა სამართლებრივი ტვირთი ეკისრება ბინის გარემონტების პროცესში ?

ქირავნობის ხელშეკრულებით გამქირავებელი მოვალეა დამქირავებელს სარგებლობაში გადასცეს ნივთი განსაზღვრული ვადით. დამქირავებელი მოვალეა გამქირავებელს გადაუხადოს დათქმული ქირა.

გამქირავებელი მოვალეა გადასცეს დამქირავებელს გაქირავებული ნივთი ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სარგებლობისათვის ვარგის მდგომარეობაში და ქირავნობის მთელი დროის განმავლობაში შეინარჩუნოს ნივთის ეს მდგომარეობა.

ნაქირავები ბინის გარემონტებასთან დაკავშირებული სარმართლებრივი შედეგები დამოკიდებულია ბინის გარემონტების მოტივებზე. ამდენად, აუცილებელია ერთმანეთისგან გავმიჯნოთ შემთხვვა, როცა, ერთი მხრივ, ბინის გარემონტების მიზეზი არის იმ ნაკლის აღმოფხვრა, რომელიც ბინის დაქირავების შემდეგ აღმოაჩნდა ნივთს და რომლის არსებობის შესახებაც მხარეთათვის წინასწარ ცნობილი არ იყო, მეორე მხრივ, კი  შემთხვევა, როდესაც ბინის გარემონტება განპირობებულია მოქირავნის სურვილით- ესთეტიურად ან ფუნქციურად გააუმჯობესოს ნივთის მდგომარეობა.

მოდი განვიხილოთ ორივე შემთხვევა.

გამქირავებელი ვალდებულია  დამქირავებელს უფლებრივად და ნივთობრივად უნაკლო ნივთი გადასცეს. კანონმდებლობის თანახმად, გაქირავებული ნივთი ნივთობრივად უნაკლოა, თუ მას აქვს დათქმული თვისებები. თუ ეს თვისებები არ არის დათქმული, მაშინ გაქირავებული ნივთი მიიჩნევა უნაკლოდ, თუ იგი ვარგისია ხელშეკრულებით გათვალისწინებული საქმიანობისათვის ან ჩვეულებრივი გამოყენებისათვის.

თუკი გაქირავებულ ნივთს აღმოაჩნდება ნაკლი, მაგალითად, თუკი აღმოჩნდება, რომ  თქვენს მიერ დაქირავებული სახლის კედელში გაუმართავი კომუნიკაციების არხების გამო წყალმა გამოჟონა, ან უეცრად ერთ-ერთი კედელი ჩამოინგრა, მაშინ გამქირავებელი ვალდებულია დროულად გაარემონტოს ბინა და მოქირავნეს მისცეს შესაძლებლობა ხელშეკრულებით გათვალისწინებულ პირობებში ისარგებლოს ბინით. იმ შემთხვევაში თუკი გამქირავებელი დააყოვნებს ბინის გარემონტებას,  დამქირავებელს შეუძლია თვითონ აღმოფხვრას ხარვეზი და ამის შემდეგ მოითხოვოს ან ზიანის ანაზღაურება, ან გადასახდელი ქირის შემცირება ან ორივე ერთად.

ალტერნატიულ შემთხვევად შეიძლება განვიხილოთ გაქირავებულ ბინაზე წარმოებული ის სარემონტო სამუშაოები, რომლის მიზანიც არის ბინის ფუნქციური ან ესთეტიური გაუმჯობესება. პირობითად, თუკი გსურთ რომ დაქირავებული ბინა გაალამაზოთ და საკუთარ გემოვნებას მოარგოთ, ასეთ დროს, თქვენ, როგორც დამქირავებელს გევალებათ რემონტის ხარჯების გაღება.

ამასთანავე, უნდა გაითვალისწინოთ, რომ თქვენ, როგორც დამქირავებელს არ გაქვთ საცხოვრებელი სადგომის არსებითად გადაკეთების ან ბინის რეკონსტრქუციის უფლება. მსგავსმა ქმედებამ შეიძლება შელახოს გამქირავებლის საკუთრების უფლება და ამდენად, საქართველოს კანონმდებლობა გავალდებულებთ, რომ მსგავსი შემთხვევების თაობაზე წინასწარ აცნობოთ ბინის დამქირავებელს

კანონმდებლობით გათვალისწინებული ზემოაღნიშნული მოთხოვნების გაუთვალისწინებლობის შემთხვევაში მხარეებს ერთმანეთის წინააღმდეგ წარმოეშვებათ სასამართლოში სარჩელის აღძვრისა და ზიანის ანაზღაურების მოთხოვნის უფლება.